Promocja ekonomii społecznej oraz przedsiębiorstw społecznych w nowej perspektywie finansowania 2014-2020 będzie odbywała się w ramach priorytetu inwestycyjnego przypisanego do realizacji celu, jakim jest Promowanie włączania społecznego i walka z ubóstwem. Ustawodawca wskazuje ekonomię społeczną, jako jeden z elementów służących realizacji kluczowych celów rozwojowych Polski w najbliższych latach. Proponuje, aby wsparcie to odbywało się za równo na poziomie krajowym, jak i regionalnym.

Punktem wyjścia do realizacji tych założeń oraz ważnym instrumentem, który reguluje działania
w obszarze ekonomii społecznej w Polsce jest Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej przyjęty uchwałą nr 164 Rady Ministrów w dniu 12 sierpnia 2014r. (Monitor Polski 2014 poz. 811 tom 1).

Dzięki szerokim konsultacjom dokumentu oraz udziałowi w jego tworzeniu przedstawicieli różnych środowisk i sektorów, KPRES w sposób kompleksowy określa i definiuje działania państwa oraz interesariuszy, służące rozwojowi ekonomii społecznej w Polsce, mające na celu wzrost jej znaczenia w tworzeniu i realizacji polityk publicznych.

I) Katalog działań na poziomie regionalnym w ramach RPO WP 2014-2020:

Priorytet pn. Ekonomia społeczna na społecznie odpowiedzialnym terytorium

Działania:

1. Wspieranie rozwoju usług użyteczności publicznej poprzez ekonomię społeczną
   i przedsiębiorczość społeczną (m.in. organizowanie regionalnych działań na rzecz wdrożenia w gminach, powiatach i województwach klauzul społecznych w zamówieniach publicznych);
2. Wspieranie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju poprzez ekonomię społeczną (m.in.: rozwój przedsiębiorstw społecznych w zakresie selektywnego zbierania odpadów, recyklingu
   i innych usług związanych z trzymaniem czystości i porządku w gminach; rozwój przedsiębiorstw społecznych działających w obszarze odnawialnych źródeł energii);
3. Wspieranie rozwoju działań na rzecz solidarności pokoleń poprzez ekonomię społeczną (m.in. wspieranie zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw społecznych przez pracowników w wieku przedemerytalnym, jako narzędzia przedłużania aktywności zawodowej oraz wspieranie zatrudnienia pracowników po 45 roku życia w przedsiębiorstwach społecznych).

Priorytet pn. System wsparcia ekonomii społecznej

Działania:

1. Bezzwrotne instrumenty finansowe (m.in. udzielanie dotacji na tworzenie przedsiębiorstw społecznych oraz dotacje na działalność integracyjną i w sferze pożytku publicznego);
2. Usługi wsparcia ekonomii społecznej i tworzenia przedsiębiorstw społecznych(m.in.: usługi wsparcia animacji lokalnej; usługi wsparcia rozwoju ekonomii społecznej);
3. Wsparcie rozwoju sieci kooperacji i partnerstw ekonomii społecznej(m.in.: wdrażanie modeli w zakresie współpracy międzysektorowej i tworzenia partnerstwa lokalnego; wspieranie sieciowania; wspieranie rozwoju franczyzy społecznej);
4. Wsparcie rozwoju istniejących przedsiębiorstw społecznych (m.in.: świadczenie usług tutoringu biznesowego dla przedsiębiorców społecznych; świadczenie usług marketingowych; kształtowanie odpowiedzialnego zachowania konsumentów i wizerunku ekonomii społecznej).

 

Priorytet pn. Edukacja dla ekonomii społecznej

Działania:

1. Ekonomia społeczna, jako element tożsamości kulturowej (m.in. promowanie włączania polskich tradycji ekonomii społecznej w bieżące działania projektowe odnoszące się do ekonomii społecznej, ukazujące ciągłość społeczną działań obywatelskich);
2. Działania edukacyjne dla środowisk lokalnych (m.in. rozwój systemu wsparcia szkoleń, doradztwa, animacji itp.) adresowanego do członków Powiatowych i Wojewódzkich Rad Zatrudnienia, Gminnych, Powiatowych i Wojewódzkich Rad Działalności Pożytku Publicznego, radnych samorządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich itp.;
3. Edukacja na poziomie szkolnym i akademickim (m.in.: wsparcie organizacji wolontariatu, praktyk i staży zawodowych w podmiotach działających w obszarze ekonomii społecznej; połączenie elementów teoretycznych z praktycznymi poprzez odrodzenie i rozwinięcie idei spółdzielczości uczniowskiej w szkołach

Priorytet pn. Włączenie ekonomii społecznej do głównego nurtu polityk publicznych na poziomie krajowym i regionalnym

Działanie:

Koordynacja polityki publicznej w zakresie ekonomii społecznej na poziomie regionalnym (m.in. stworzenie, realizacja i monitoring, we współpracy z kluczowymi interesariuszami, wieloletnich regionalnych planów na rzecz ekonomii społecznej, będących programami wojewódzkimi na lata 2014-2020, określającymi działania regionalnych władz publicznych, dotyczące w szczególności np.: instytucjonalizacji zarządzania rozwojem ekonomii społecznej, podstawowych kierunków rozwoju sektora ekonomii społecznej, stworzenia docelowej sieci usług wsparcia ekonomii społecznej
i przedsiębiorstw społecznych w województwie, zaprojektowania mechanizmów współpracy samorządu województwa z samorządami powiatów i gmin w zakresie rozwoju ekonomii społecznej, stworzenie Regionalnego Komitetu Rozwoju Ekonomii Społecznej, wyznaczenie w województwie jednostki odpowiedzialnej za koordynację działań związanych z ekonomią społeczną – Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej.)

 

 II) Źródła finansowania projektów nie inwestycyjnych PES, w formie instrumentów bezzwrotnych

Na poziomie województw zostaną zapewnione usługi wsparcia o charakterze animacyjnym, szkoleniowym i doradczym, które składać się będą z kilku modułów, kontraktowanych odrębnie
w zależności od regionalnych potrzeb.

1. Usługi wsparcia animacji lokalnej - działania o charakterze animacyjnym, umożliwiającym tworzenie podmiotów obywatelskich, wsparcia dla ich rozwoju, partnerstw publiczno-społecznych na rzecz rozwoju ekonomii społecznej, partycypacji społecznej.
2. Usługi wsparcia rozwoju ekonomii społecznej - inicjowanie tworzenia nowych podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych, w tym szkolenia, doradztwo indywidualne i grupowe.
3. Usługi wsparcia istniejących przedsiębiorstw społecznych - wiedza i rozwój umiejętności na etapie działania przedsiębiorstwa społecznego, także w formie doradztwa prawnego, biznesowego i finansowego (wymagane wcześniejsze doświadczenie w prowadzeniu działalności gospodarczej i wsparcia dla podmiotów).

 

III) Źródła finansowania projektów inwestycyjnych PES, w formie instrumentów zwrotnych

1. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI

Działanie 1.4 - Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej. Celem niniejszego działania jest zapewnienie podmiotom ekonomii społecznej dostępu do zewnętrznych źródeł finansowych, niezbędnych do rozwijania przez nie działalności, poprzez stworzenie i pilotażowe wdrożenie programu finansowania podmiotów ekonomii społecznej opartego na zwrotnych instrumentach finansowych.

Działanie 6.2 - Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia. Celem działania jest promocja oraz wspieranie inicjatyw i rozwiązań zmierzających do tworzenia nowych miejsc pracy oraz budowy postaw kreatywnych, służących rozwojowi przedsiębiorczości i samozatrudnienia.

 

2. PODKARPACKI REGIONALNY PROGRAM OPERCYJNY, Oś I Działanie 3.a. Wsparcie tworzenia nowej
i istniejącej infrastruktury na rzecz rozwoju gospodarczego.

 

IV) Środki państwowe dostępne dla PES

1. PAŃSTWOWY FUNDUSZ REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

 

2. FUNDUSZ PRACY

Instrumenty rynku pracy

 

V) Budżety administracji publicznej, jako źródła finansowania PES

1. USTAWA z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

 

VI) Fundraisingowe źródła finansowania działań PES

• 1%
• Działalność odpłatna
• Zbiórka publiczna
• Sponsoring
• Darowizna

 

Dostępność środków zwrotnych dla Podmiotów Ekonomii Społecznej.

1. Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych SA w ramach podpisanej z BGK S.A. umowy udziela preferencyjnych pożyczek dla przedsiębiorstw społecznych, aktualnie tylko z woj. dolnośląskiego, wielkopolskiego i lubuskiego. Dostępne środki pochodzą ze spłat pożyczek udzielonych w ramach projektu „Wsparcie inżynierii finansowej na rzecz rozwoju ekonomii społecznej" realizowanego w ramach Działania 1.4. Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL 2007-2013).

Preferencyjność pożyczki polega na braku jakichkolwiek dodatkowych opłat i prowizji oraz atrakcyjnym oprocentowaniu w wysokości 50% i 25% stopy redyskonta weksli NBP. Przy obecnej stopie 1,75 podstawowe oprocentowanie wynosi 0,88% w skali roku, ale w określonych przypadkach może zostać obniżone do 0,44%.

Niższe oprocentowanie przysługuje:

• spółdzielniom socjalnym, które w ostatnim zamkniętym rocznym okresie obrachunkowym osiągnęły przychody niższe niż 100.000 zł
• podmiotom, które przeznaczają, co najmniej 10% zysku lub nadwyżki bilansowej na działalność pożytku publicznego,
• podmiotom, w których co najmniej 50% osób zatrudnionych rekrutuje się z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Mogą to być pracownicy bezdomni, uzależnieni od alkoholu lub narkotyków, chorzy psychicznie, zwalniani z zakładów karnych, uchodźcy (w rozumieniu art. 1 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 7 ustawy o zatrudnieniu socjalnym), a także pracownicy niepełnosprawni
  (w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).

Pożyczki udzielane są na okres do 60 miesięcy.

Maksymalna kwota pożyczki wynosi 100.000 złotych.

Zabezpieczenie pożyczki stanowi weksel in blanco.

Pożyczki ze środków PO KL 2007-2013 udzielane będą do 31 grudnia 2015 r. Po tym czasie, planowane jest rozszerzenie oferty wsparcia dla PES w ramach perspektywy finansowej 2014 - 2020 ze środków Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.

2. Lokalne Fundusze Pożyczkowe

Na terenie województwa podkarpackiego podmioty ekonomii społecznej mogą ubiegać się o pożyczki na preferencyjnych warunkach m.in. w:

• Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (pożyczka do 120.000 zł, na okres 36 m-cy,
  z oprocentowaniem 3,16% w skali roku i prowizją za przyznanie pożyczki 3%), możliwa do otrzymania w zależności od dostępności środków,
• Mieleckiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (pożyczka do 100.000 zł, okres kredytowania 5 lat, z oprocentowaniem 1% w skali roku, prowizją za przyznanie 0%) pożyczka będzie możliwa do uzyskania w zależności od dostępności środków.